نیوکاسل بیماری فوق واگیرداری است که دستگاه تنفسی و عصبی پرنده را درگیر کرده و می تواند در سالن های پرورشی تا ۱۰۰ درصد تلفات به همراه داشته باشد. به همین دلیل این بیماری به عنوان یکی از مهمترین خطراتی است که صنعت پرورش طیور را تهدید می کند.

منابع ویروس نیوکاسل:

• ترشحات دستگاه تنفسی
• مدفوع آلوده
• تمامی قسمت های لاشه پرنده بیمار

اشاعه بیماری نیوکاسل:

اشاعه ی این بیماری ارتباط مستقیم با ترشحات و به خصوص مدفوع پرندگان درگیر با بیماری را دارد همچنین عواملی مثل:

• غذای آلوده
• آب آلوده
• وسایل آلوده
• محیط و محوطه آلوده
• لباس های آلوده افراد مرتبط با پرندگان

می تواند در شیوع این بیماری تاثیرگذار باشد.

نشانه های تنفسی، عصبی و گوارشی بیماری نیوکاسل:

• سرفه کردنن و نفس نفس زدن
• بالهای افتاده و آویزان
• پیچ خوردگی سر و گردنن به یک سمت بدن
• افسردگی و عدم انجام فعالیتهای عادی
• فلج شدن ناقص یا کامل پرنده
• کاهش تولید تخم
• فلجی و در نهایت مرگ
• تورم سر و گردن
• خروج ترشحات از بینی
• اسهال

اقدامات بهداشتی و درمانی:

• ضدعفونی کامل و دقیق محوطه های درگیر و غیردرگیر
• انهدام درست و صحیح لاشه ها
• پرهیز و اجتناب از تماس با پرندگانی که وضعیت سلامتی مشخصی ندارند.
• کنترل میزان رفت و آمد افراد
• بهتر است که تمامی طیور موجود در فارم هم سن باشند.

آگاهی از سن تخمگذاری بلدرچین، یکی از موارد بسیار مهمی است که می تواند پرورش دهندگان بلدرچین را هدایت کند تا برنامه ریزی دقیقی برای مزرعه و تولیدات خود داشته باشند.

هنگامی که سن تخمگذاری مشخص باشد، می توانید شرایط تخمگذاری را از پیش، برای بلدرچین ماده مهیا کرده و به این ترتیب تولید تخم بیشتری داشته باشید.

نکته مهمی که پرورش دهندگان باید به آن توجه کنند این است که، در صورتی که قصد خرید بلدرچین مولد در سن تخمگذاری را دارند، بهتر است از مراکزی خریداری کنند که از کیفیت نگهداری جوجه ها اطمینان کامل داشته باشند.

تخمین زمان تخمگذاری با استفاده از سن تخمگذاری بلدرچین

در برخی منابع اشاره شده که سن تخمگذاری بلدرچین در حدود ۴۰ تا ۴۵ روزگی است، اما می توان بیان کرد که بر اساس سن تخمگذاری، معمولا در حدود ۱۰ تا ۲۰ هفتگی، تولید تخم به حداکثر می رسد.

هنگامی که بلدرچین به این سن می رسد، در تمام فصول سال شرایط تخمگذاری فراهم بوده و می تواند تخم هایی با وزن حدود ۱۰ گرم تولید کند.

نکته قابل توجه در خصوص سن تخمگذاری این است که هنگامی که این پرنده ها به سن تخمگذاری می رسند، تخم هایی با طرح های منحصر به فرد تولید می کنند.

به معنای دیگر هر ماده تخم هایی می گذارد که طرح و رنگ پوسته آن با دیگری متفاوت است.

نژادهای مختلفی از این پرنده وجود دارد که از لحاظ تعداد تخم و سن تخمگذاری با هم متفاوت هستند.

هنگامی که سن تخمگذاری بلدرچین فرا می رسد، بسته به نژاد ممکن است در ۲۴ ساعت ابتدایی تنها ۲ تخم تولید کند و یا فاصله بین دو تخمگذاری می تواند ۲۴ تا ۳۰ ساعت باشد.

هر چه سن تخم گذاری افزایش می یابد، تعداد تخم هایی که تولید می کند نیز افزایش خواهد یافت.

عوامل موثر بر تخمگذاری بلدرچین

در زمان رسیدن به سن تخمگذاری، عوامل موثر بر تخمگذاری نقش پررنگی پیدا می کنند.

عواملی نظیر سن، نوع غذایی که بلدرچینها مصرف می کنند و به طور کلی شرایط تغذیه ای و نگهداری آنها، شرایط نوری که می تواند در بلوغ ماده ها اثرگذار باشد، وجود یا عدم وجود عوامل بیماری زا، عوامل استرس زا و مواردی از این قبیل، دمای نگهداری بلدرچین ها در سالنهای پرورشی، تراکم نگهداری و در نهایت نژاد آنها همگی از عوامل موثر بر سن تخمگذاری بلدرچین و کیفیت تخم ها به شمار می آیند و توجه به آنها می تواند موجب افزایش تولید تخم بلدرچین گردد.

قبل از سن تخمگذاری، چه عواملی بر روی تعداد و کیفیت تخم ها اثر می گذارد؟

علاوه بر موارد یاد شده، عوامل بسیاری می توانند پیش از رسیدن به سن تخمگذاری، نقش پررنگی در کاهش یا افزایش تعداد تخم ها و کیفیت آنها داشته باشند.

در زمان جوجه کشی و روزهای آغازین زندگی بلدرچین ها، ممکن است نحوه نگهداری از جوجه های ماده مناسب نباشد و همین امر می تواند در زمانی که سن تخمگذاری فرا می رسد، کاهش راندمان تولید را به همراه داشته باشد.

این موارد می تواند شامل تغذیه ناکافی و یا استفاده از مواد غذایی نامناسب در روزهای آغازین زندگی باشد.

هنگامی که جوجه ها از تخم خارج می شوند، باید نظارت دقیقی بر کیفیت و میزان غذای در دسترس آنها توسط پرورش دهنده به عمل بیاید تا از تغذیه کافی و مناسب آنها اطمینان حاصل گردد.

علاوه بر غذا، کمبود آب می تواند مشکلاتی نظیر دهیدراته شدن جوجه را در پی داشته باشد، که شاید در نگاه اول مشکل بزرگی به چشم نیاید اما هنگامی که سن تخمگذاری بلدرچین فرا می رسد این مورد می تواند اثر جبران ناپذیری بر تولید تخم داشته باشد.

عدم استفاده از تجهیزات استاندارد در سالن های پرورشی از دیگر مواردی است که موجبات ایجاد استرس و شرایط نامطلوب محیطی را برای جوجه های بلدرچین و حتی بلدرچین بالغ فراهم می آورد.

نباید این نکته را فراموش کرد که شرایط مناسب محیطی می تواند به جوجه های ماده کمک کند تا هنگامی که به سن تخمگذاری می رسند، بهترین عملکرد را در خصوص تعداد و کیفیت تخم های تولیدی داشته باشند.

تخمگذاری صحیح بلدرچین ها روی اصول و به صورت یکنواخت به عوامل زیادی بستگی دارد که می توان آن را به دو بخش عمده عوامل موثر در تخمگذاری بلدرچین قبل از دوره تولید و عوامل موثر بر تخمگذاری بلدرچین حین دوره تولید تقسیم بندی نمود .

عوامل موثر بر تخمگذاری بلدرچین قبل از شروع دوره تولید :

یک هچ ناموفق می تواند صدمات زیادی به بلدرچین های تولیدی آن وارد کند که مهم ترین علت آن می تواند از دست دادن آب باشد و همچنین در جوجه های یک روزه عدم دسترسی صحیح جوجه به آب می تواند باعث دی هیدراته شدن جوجه ها شود و این کم آبی بدن صدمات جدی به اندام های بلدرچین ها وارد خواهد کرد .

جیره غذایی :

مهم ترین عامل بر تخمگذاری بلدرچین ها استفاده از دان بلدرچین با کیفیت بالا می باشد . یک دان بلدرچین خوب تمامی موارد مورد نیاز بدن پرنده را در اختیار آن می گذارد و در اندازه ی درستی پلیت و یا مش شده است . حتما در مصرف دان بلدرچین به تاریخ مصرف آن توجه نمایید زیرا بهترین دان بلدرچین نیز در صورت فساد می تواند عامل صدمات جدی و حتی تلفات باشد .

توجه به این نکته خالی از سود نیست که بهتر است دان بلدرچین را در سه الی چهار دفعه در اختیار طیور قرار دهید . مصرف دان بلدرچین ها در هر روز حداکثر ۳۰ گرم می باشد بنابراین از قراردادن میزان اضافه تر دان بلدرچین در اختیار آن ها خودداری نمایید تا از چاقی ، بیماری پرولاپس و در نتیجه آن افت تخمگذاری بلدرچین جلوگیری شود .

آب در جیره غذایی بلدرچین :

وجود آب کافی با درجه حرارت مناسب یکی از ملزومات مهم پرورش بلدرچین است و عدم وجود آب و یا دسترسی ضعیف به آب برای بلدرچین ها می تواند باعث ایجاد وقفه در تخمگذاری بلدرچین و یا حتی تلفات سنگین در گله شود . بنابراین استفاده از یک آبخوری مناسب نوع و نژاد بلدرچین ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است .

هوای سالن و تأثیر آن بر تخمگذاری بلدرچین ها :

تهویه صحیح سالن و اکسیژن رسانی کافی باعث آن خواهد شد که بلدرچین ها کمتر با مشکلات و بیماری های تنفسی رو به رو شوند و تولیدات منظم و بهتری داشته باشید . دمای یکنواخت در تولید تخم توسط بلدرچین بسیار مهم است و استرس دمایی می تواند دلیل توقف تخمگذاری بلدرچین باشد .

تأثیر نور بر تخمگذاری بلدرچین :

نور دهی مناسب تأثیر جدی و مثبت بالایی بر روند تخمگذاری بلدرچین ها دارد به صورتی که ۱۶ الی ۱۸ ساعت نور باعث تسریع تخمگذاری بلدرچین خواهد بود .

قفس بلدرچین :

استفاده از یک قفس بلدرچین مکانیزه اصولی می تواند باعث فعالیت های بلدرچین ، جمع آوری سریع کود از زیر پای پرنده ، جمع آوری مکانیزه تخم ها ، در اختیار قرار گرفتن آب به صورت مداوم و خوراک دهی یکنواخت شود که همه این ها می تواند زمینه را برای راحتی بلدرچین و در نتیجه افزایش ضریب تخمگذاری آن باشد .

برهنگی پشت

برهنگی پشت طیور گوشتی نتیجه نوک زدن آنها به یکدیگر است و ربطی به تفاوت رشد پرها ندارد. بعضی از کوکسیدپوستات ها باعث می شوند که درصد برهنگی پشت در طیور بیشتر شود و این خاصیت به خاطر افزایش پرواز در آنهاست.

سندرم طیور چرب

عارضه طیور چرب یا روغنی شرایط خاصی است که طی آن مقادیر زیادی چربی در زیرپوست پرندگان گوشتی جمع شده و باعث می شود که عملیات کشتارگاهی و آماده کردن لاشه طیور برای عرضه به بازار دچار اشکال شود

بعضی از طیور وقتی به کشتارگاه منتقل می شوند  ظاهری سالم و طبیعی دارند، ولی با تخریب سلول های چربی آنها پس از کشتار مقادیر چربی به صورت مایه زیرپوست آنها جمع می گردد. در این حالت مقداری از وزن آنها کاسته می شود و محصول در مجموع نامطلوب می گردد. دو نوع سندرم از این گونه شناخته شده است:

۱- سندرمی که مربوط به عدم تعادل جیره غذایی است.

۲- سندرمی که در طیور چاق دیده نمی شود و از خصوصیات آن افزایش هیدروکسی پرولین و هیدروکسی لیزین جلدی و کاهش کولاژن غیر محلول در اسید است. بعضی از دانه های خاص گیاهی را در بروز این سندرم موثر می دانند.

ناهنجاری های پا و استخوان ها در گله گوشتی

مشکلات و ناهنجاری های متعددی در پای پرندگان گوشتی روی می دهد. ذیلا فهرستی از این مشکلات و علل احتمالی آنها را شرح می دهیم:

۱-مفصل خرگوشی قرمز:

حتی در جوجه هایی که تازه از تخم خارج شده اند نیز مفاصل خرگوشی صورتی یا قرمز رنگ هستند. برخی از جوجه های جوان بهبود می یابند ولی در بعضی دیگر این مشکل بدتر می شود.

علت احتمالی: کمبود ویتامین در دان طیور مادر

۲- ریکنز (راشیتیسم):

علائم آن عبارت است از استخوان های پا به صورت نرم و خمیده و پیچیدگی استخوان سینه، و در مجموع استخوان ها دارای مقادیر نازلی از کلسیم می باشند.

علت احتمالی: فقدان ویتامین D3 و فسفر جیره، یا نسبت نامناسب کلسیم به فسفر جیره گله گوشتی و یا ناهنجاری در جذب مواد غذایی به علت آلودگی.

۳- ناهنجاری های غضروفی (پروزیس):

این ناهنجاری مربوط به اختلال رشد صفحات غضروفی و بزرگ شدن و اختلال در عمل مفصل خرگوشی می باشد توری ها سیمی و وجود مواد معدنی زیاد در جیره های غذایی موجب افزایش عارضه فوق می گردند.

علت احتمالی: کمبود منگنز یا کولین جیره گله گوشتی.

۴- ناهنجاری رشد غضروفی استخوان درشت نی:

این عارضه یک اختلال متبولیک است که طی آن تکه های غضروفی زیر ساقه استخوان درشت نی رشد می کنند.

علت احتمالی: این عارضه ژنتیکی بوده ولی گاهی هم به علت مسائل تغذیه ای رخ می دهد و با افزودن ۵/۲ درصد مخمر خشک به جیره گله مادر می توان تقریبا آن را گله گوشتی از بین برد. فقدان فعالیت، کمبود کلسیم و فسفر اضافی جیره را نیز می توان از علل احتمالی دیگر آن دانست.

۵- تکروز سر استخوان ران:

بر سر استخوان های طویل منافذی بوجود آمده و رنگ آنها نیز زرد یا قهوه ای می گردد. ممکن است این عارضه به استخوان درشت نی و متاتارس نیز سرایت کند.

علت احتمالی: عفونت ویروسی مفاصل که با رئوویروس ها بوجود می اید علت بیماری است و واکسن مربوط نیز موجود می باشد.

۶- تورم مفاصل باکتریایی:

بیشتر در جوجه های ۴-۲ هفته دیده می شود.

علت احتمالی: عفونت ثانوی با استافیلو کوک ها متعاقب یک عفونت اولیه ویروسی ممکن است عامل بروز این نوع عارضه گردد.

۷- پیچ خوردگی پا:

این عارضه با پاهای پیچیده و یا خمیده (بدون کوتاه گشتن استخوان های پا) مشخص گشته و باعث بدشکلی مفصل خرگوش می شود.

علت احتمالی: فقدان فعالیت و در نتیجه ضعف ماهیچه های پا باعث می گردد که ماهیجه ها قدرت خود را در نگهداری استخوان ها به حالت طبیعی از دست بدهند. کاهش کمی تغذیه درآب و هوای گرم و بستر پوشال جدید از دیگر عوامل احتمالی این عارضه هستند.

۸- استثوپروز (پوکی استخوان ها):

این شرایط به مواردی اطلاق می شود که از حجم دیواره استخوان کاسته شده و یا به عبارتی به میزان فضای میانی استخوان افزوده گردد. این عارضه در گله های تخمگذاری که در قفس نگهداری می شوند به سندرم خستگی مرغان در قفس موسوم است.

علت احتمالی: جایگزینی نامتناسب موادمعدنی در استخوان ها.

۹-      تورم سینوویال ها:

این عارضه نتیجه التهاب غشای کیسه های سینوویالی مفاصل پا و رباط های مفصل و ماهیچه ها مربوط می باشد.

علت احتمالی: استافیلو کوک ها، ویروس ها، مایکوپلاسماسینوویه و سایر ارگانیسم ها باعث تولید این عارضه می گردند.

۱۰- استخوان های ترد و شکننده:

تردی و شکنندگی استخوان ها مربوط به استئوپروز است و از علائم آن فقدان فسفات کلسیم در قسمت های قشری و مرکزی استخوان های طویل می باشد.

علت احتمالی: کمبود ویتامین D، کلسیم و فسفر در جیره پرندگان گوشتی.

۱۱- عفونت های استخوانی:

ضعف پاها و بدشکلی آنها از علائم این عارضه است.

علت احتمالی: عفونت باکتریایی

 ۱۲-التهاب جلدی ناحیه انتهای قسمت کمری

التهاب پوستی فوق اغلب در نواحی انتهای قسمت کمری یا ران پرندگان گوشتی دیده می شود. تورم پوستی بین پرها و یا فولیکول های پرها شورع به رشد و توسعه می کند. این شرایط اغلب در سه هفته اول زندگی رخ داده و در مرغ ها بیش از خروس ها دیده می شود

کاستن تراکم گله باعث کاهش موارد وقوع این عارضه می گردد و هر اقدامی که کشیده شدن پرهای پرندگان را کاهش دهد مفید خواهد بود. در مواردی که گله گوشتی را براساس سرعت رشد پرهایش تعیین جنسیت می کنند، پرهای خروس ها کمتر بوده و در گله تعیین جنسیت شده موارد وقوع عارضه التهاب جلدی ناحیه انتهای قسمت کمری خروس ها بیش از مرغ ها خواهد بود.