برای رسیدن به حداکثر سود در کار پرورش نیازه که به ۸ فاکتور اساسی توجه کنید:
فاکتور اول: سازه
سالنی که شما می خواهید اجاره کنید یا بسازید و یا بخرید خیلی مهمه که از استاندارد کافی جهت پرورش برخوردار باشد.
چرا که اگر سالن شما استاندارد نباشه در کل سود کار شما میتونه موثر باشد.
سالنهای پرورش طیور ، به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند :
۱- سالنهای بسته ۲- سالنهای باز
سالنهای باز نیز به نوبه خود به دو صورت ساخته می شوند :
الف) سالنهای پنجره دار
ب) سالنهای با دیواره جانبی باز
۱- سالنهای بسته (بدون پنجره) : سالنهای بسته (بدون پنجره) سالنهایی هستند که در آنها ، شرایط محیطی ، مطابق احتیاجات مناسب طیور فراهم می گردد . این سالنها الزاماً بسته و بدون پنجره ساخته می شوند . هوای سالن به وسیله هواکشها خارج و هوای تازه از دریچه های ورودی هوا وارد می گردد . در این نوع سالنها روشنایی تنها به وسیله نور مصنوعی لامپها تامین می شود . در مناطقی که حرارت محیط بیش از حد است متدهایی برای خنک کردن این سالنها باید در نظر گرفته شود . در ماههای سرد سال نیز این سالنها به وسیله یک منبع حرارتی گرم می شوند . این سالنها را از آن جهت بسته می نامند که در دو دیواره جانبی سالن ، مقابل هواکشها و دریچه های ورود هوا ، نور گیری از جنس آهن سفید نصب شده است که مانع از ورود نور خورشید به داخل می گردد .
مصالح ساختمانی که در ساخت این گونه سالنها به کار می رود ، همان مصالح سالنهای معمولی است . این سالنها ، بهتر است با فونداسیون محکم و سقف شیب دار ساخته شوند . عایق بندی در این سالنها هم برای سقف و هم برای دیوارها الزامی است .
تهویه در این سالنها مشکل است و باید جریان هوا در این سالنها طوری محاسبه شود که برای فصول گرم و سرد کافی باشد .
۱-۱) عرض سالن ): نظر به اینکه در سالنهای کنترل شده ، تهویه هوا به طور مکانیکی و به وسیله هواکشها انجام می شود ، عرض این سالنها باید ۱۲ متر باشد و اغلب سیستمهای تهویه در چنین عرضی قادر به تهویه هوای داخل سالن می باشند . اما چنانچه عرض سالن بیش از این در نظر گرفته شود تهویه با مشکل روبه رو خواهد شد .
۲-۱) طول سالن) : طول سالنهای پرورش طیور استاندارد نیست و اندازه مشخصی ندارد . مشخصات زمینی که سالن در آنجا بنا می شود ، طول سالن را تعیین می کند . عموما طول سالنها را بین ۱۰۰ – ۶۰ متر در نظر می گیرند . نظر به اینکه پخش دان در این سالنها به طور اتوماتیک و با انوع دانخوریهای اتوماتیک زنجیری و یا حلزونی صورت می گیرد ، طول زیاد سالن باعث کشش زنجیر یا حلزون دانخوری و پارگی آن می گردد و ضمناً فشار زیادی بر روی الکتروموتور دینام دانخوری وارد می شود .
بنابراین در سالنهای طیور بهتر است به توصیه های کارخانه سازنده دانخوریها در مورد حداکثر طول زنجیر که موتور دانخوری می تواند آن را به حرکت در آورد توجه نمود . یکی از نکات فنی نصب دانخوریهای اتوماتیک در سالنهای طویل آن است که مخازن دان دانخوریها را در وسط سالن قرار دهند تا استفاده از دانخوریهای اتوماتیک بهتر انجام گیرد .
۳-۱) ارتفاع سالن) : بیشتر سالنهای مرغداری در مناطق سردسیر ۴/۲ متر و در مناطق گرمسیری ۳ متر از راس سالن ارتفاع دارند . البته، ارتفاع سالنهای قفس دار که در آنها تا ۵-۴ طبقه قفس روی هم قرار دارد ، بیشتر از حد استاندارد ، در نظر گرفته می شود .
۴-۱) عایق بندی) : کارایی هر نوع عایق و یا مصالح ساختمانی ، با درجه مقاومت آنها در مقابل انتقال گرما اندازه گیری می شود که به آن ((ارزش مقاومتی)) می گویند و آن را با عدد Rنشان می دهند .
نظر به اینکه هر یک از مواد بکار رفته در سقف یا دیوارهای سالن پرورش طیور ، دارای ارزش مقاومتی مشخصی است ، مجموع ارزش مقاومتی آنها ، نشان دهنده کل ارزش مقاومتی عایق دیوار یا سقف است . مسلماً سالنهای پرورش طیور در آب و هوای سرد در مقایسه با آب و هوای گرم عایق بندی بیشتری لازم دارند .
۵-۱(پی ریزی (فونداسیون) دیوارها): برای نگهداری دیوارهای سالن، نیازمند فونداسیون محکمی هستیم برای این منظور فونداسیون بتونی یا بلوک سیمانی یا آجر توصیه می شود .
۶- ۱) کف سالنها ): کف جایگاه یا سالنهای پرورش طیور به چند شکل ساخته می شود :
الف) کف خاکی) : اینگونه کف ها از نظر بهداشتی مناسب نیستند و ضد عفونی کردن آنها مشکل است .
ب) کف چوبی) : ارزان تمام می شود ولی مانند کف خاکی از نظر بهداشتی مناسب نیستند و چون رطوبت به خود می گیرند باعث مرطوب شدن بیش از حد جایگاه می شوند و از نظر ضد عفونی کردن ، مشکل بوجود می آروند .
ج) کف سیمانی) : این گونه کفها از دو نوع کف ذکر شده در بالا گرانتر تمام می شوند ، اما به راحتی شستشو و ضد عفونی می شوند و از نظر بهداشتی مناسب هستند . در این گونه کفها ، شیب ملایمی در حدود ۲-۱ درصد به طرف کانال فاضلاب در نظر می گیرند .
۷-۱) دربهای سالن): سالنهای پرورش طیور معمولا علاوه بر دربهای مخصوص عبور و مرور پرسنل ، مجهز به دربهای بزرگ کامیون رو در انتهای سالن می باشند تا در پایان دوره پرورش ، برای تمیز کردن سالن بتوان از تراکتور و کامیون برای حمل کود استفاده نمود .
ضمنا دربها را دولتی (دولنگه) درست می کنند . ارتفاع این دربها ۲ متر ، عرض درب مخصوص پرسنل ۲/۱ – ۱ متر و عرض درب عبور وسیله نقلیه ۲ متر در نظر گرفته می شود .
۲- سالنهای باز
۱-۲ ) سالنهای پنجره دار): این سالنها بر خلاف سالنهای بسته (بدون پنجره) دارای پنجره هایی در یک یا هر دو دیوار جانبی هستند و از نور طبیعی خورشید برای روشنایی سالن در ساعات روز استفاده می شود .
در این سالنها نیز مانند سالنهای بسته تهویه به صورت مکانیکی و به وسیله هواکشها انجام می شود .
سایر مشخصات این سالنها نیز مانند سالنهای بسته پرورش طیور می باشد . در این سالنها برای جلوگیری از ورود باران به داخل سالن و ایجاد سایه در اکثر ماههای سال ، سقف سالن لبه دار و با یک پیش آمدگی بنا می کنند.
۲-۲ ) سالنهای با دیوار جانبی باز): بیشتر سالنهای متداول در دنیا را با نفوذ جریان طبیعی هوا به داخل سالن تهویه می کنند. این سالنها بخصوص برای مناطق گرمسیری و شرجی که به علت رطوبت زیاد هوا نمی توان از تبخیر آب برای خنک کردن سالن استفاده نمود ، ایده آل می باشند . متاسفانه در ایران این نوع سالنها بندرت بنا گردیده اند . برای ایجاد محیط مناسب در این سالنها ، لازم است با مشخصات معینی ساخته شوند . در زیر این مشخصات شرح داده می شوند :
۱-۲-۲) عرض سالنهای با دیوار جانبی باز): از آنجا که تهویه در سالنهای باز دیوار جانبی باز ، به وسیله جریان طبیعی هوا صورت می گیرد عرض سالن معمولا ۱۰ متر در نظر گرفته می شود . سالنهای عریض تر از این مقدار بخوبی در هوای گرم تهویه نمی گردند .
۲-۲) دیوارهای جانبی سالن): در سالنهای با دیواره جانبی باز ، تمام دیوار جانبی سالن یا قسمتی از آن باز است و تنها به وسیله توری و پرده محکمی از جنس برزنت یا پلاستیک برای محافظت طیور از سرما و وزش بادهای شدید در فصول سرد مسدود می گردند ، این پرده ها در روی قسمت باز دیوارهای جانبی سالن نصب می گردند و با سیم بکسل و چرخ دنده هایی که در یک انتهای سالن تعبیه می شوند باز و بسته می گردند . با بکار بردن این پرده ها می توان قسمت باز دیوار جانبی سالن را با توجه به درجه حرارت هوا باز و بسته نمود .
ارتفاع قسمت باز در دیوار جانبی سالن ، بسته به شرایط آب و هوایی و نوع طیور پرورشی ، چنین است :
▪ در جوجه های گوشتی و جوان – در سالن پرورش جوجه های جوان ۲/۱ تا ۳/۲ ارتفاع دیوار جانبی سالن بسته و به درجه حرارت تابستان و زمستان ، باز می باشد . در مناطق گرمسیر اندازه قسمت باز دیوارها بیشتر در نظر گرفته می شود و گاهی تمامی دیوار جانبی را باز در نظر می گیرند .
▪ نیمچه و مرغان تخمگذار – اندازه قسمت باز برای طیور مسن بیشتر است ، زیرا به علت تراکم و نیاز به تهویه بیشتر باید هوای زیادتری برای آنها فراهم نمود .
▪ در سالنهای قفس دار- سالنهای قفس دار به مقدار زیادی جابجایی هوا احتیاج دارند . تراکم طیور در این سالنها از هر سالن دیگری بیشتر است و دیوارهای جانبی سالن باید به طور کامل باز باشند .
فاکتور دوم: انتخاب گله پایه
متاسفانه اکثر دوستان در انتخاب گله پایه سعی می کنند که صرفه جویی کنند و در نتیجه از یک گله متوسط استفاده می کنند. چرا که افراد حرفه ای به هیچ وجه در این قسمت صرفه جویی انجام نمی دهند. مشکل بعدی هم اینه که متاسفانه اکثر دوستان اطلاعات لازم جهت انتخاب گله را ندارند که مخصوصا در زمینه طیور بسیار معضل بزرگی هست.
فاکتور سوم: رعایت اصول مدیریتی
شما سالن را راه اندازی کردید، پرنده و یا دامتان در سالن هست و یا می خواهید کار را شروع کنید.
خیلی مهمه که شما قبلا آموزش های لازم را دیده باشید که اطلاعات لازم را برای شروع کار داشته باشید. در گذشته که ما واحدهای ناموفق زیادی داشتیم این موضوع خیلی جدی گرفته نمی شد. اما طی چند سال اخیر شاهد این هستیم که اکثر افراد برای شروع کار میان دوره های لازم را می بینند و با آگاهی و اطلاعات لازم کارشان را شروع می کنند.
فاکتور چهارم: دانستن فوت های کوزه گری
شما اگر همه اصول پرورش را بدانید. اما یک سری فوتها هست که کسی به شما آموزش نمی دهد و شما خودتون باید به مرور آنها را کسب کنید. چه به صورت تجربی و چه در ارتباط با عزیزانی که قدیمی تر از شما هستند، ممکنه این اطلاعات را در اخیتار شما بگذارند.
این اطلاعات می تواند اینقدر فاحش باشد که میزان سود شما را تا چند برابر در مقایسه با شخصی که اون فوتها را نمی داند افزایش بدهد.
مثلا در حوزه بوقلمون داریم عزیزانی را که از بوقلمون های برنز ۹۰ تخم یا ۱۲۰ تخم میگیرند. و عزیزانی هم هستند که طی یک دوره یک ساله ۱۸۰ تخم از بوقلمون های برنز می گیرند.
فاکتور پنجم: مدیریت جیره
جیره ای که شما استفاده می کنید از دو جهت از اهمیت برخوردار است:
یکی بحث قیمت تمام شده است که اگر ۱۰۰ تومان هم این قیمت را کاهش بدهید در پایان سال برای شما اندوخته جدی را به دنبال دارد. و فاکتور مهم بعدی هم تناسب این جیره با سن دام و طیوری هست که شما پرورش می دهید.
عزیزانی که دوره ها را می گذرانند و به این کار عالم هستند معمولا به این بخش هم عالمانه برخورد می کنند.
فاکتور ششم: آنالیز بازار
شما در این مرحله محصولتان را به بهترین شکل تولید کردید و می خواهید وارد بازار کنید. ۲ فاکتور را باید رعایت کنید:
- در چه زمانی اگر محصولتان وارد بازار بشود از بیشترین سود برخوردار است.
- در کدام منطقه اگه بخواد عرضه بشود از بیشتری سود برخوردار است.
فاکتور هفتم: برندینگ شخصی
برندینگ شخصی کمک می کند به تداوم سوددهی شما که تا نسل ها بتوانید این کسب و کار را ادامه دهید.
