نیوکاسل بیماری فوق واگیرداری است که دستگاه تنفسی و عصبی پرنده را درگیر کرده و می تواند در سالن های پرورشی تا ۱۰۰ درصد تلفات به همراه داشته باشد. به همین دلیل این بیماری به عنوان یکی از مهمترین خطراتی است که صنعت پرورش طیور را تهدید می کند.

منابع ویروس نیوکاسل:

• ترشحات دستگاه تنفسی
• مدفوع آلوده
• تمامی قسمت های لاشه پرنده بیمار

اشاعه بیماری نیوکاسل:

اشاعه ی این بیماری ارتباط مستقیم با ترشحات و به خصوص مدفوع پرندگان درگیر با بیماری را دارد همچنین عواملی مثل:

• غذای آلوده
• آب آلوده
• وسایل آلوده
• محیط و محوطه آلوده
• لباس های آلوده افراد مرتبط با پرندگان

می تواند در شیوع این بیماری تاثیرگذار باشد.

نشانه های تنفسی، عصبی و گوارشی بیماری نیوکاسل:

• سرفه کردنن و نفس نفس زدن
• بالهای افتاده و آویزان
• پیچ خوردگی سر و گردنن به یک سمت بدن
• افسردگی و عدم انجام فعالیتهای عادی
• فلج شدن ناقص یا کامل پرنده
• کاهش تولید تخم
• فلجی و در نهایت مرگ
• تورم سر و گردن
• خروج ترشحات از بینی
• اسهال

اقدامات بهداشتی و درمانی:

• ضدعفونی کامل و دقیق محوطه های درگیر و غیردرگیر
• انهدام درست و صحیح لاشه ها
• پرهیز و اجتناب از تماس با پرندگانی که وضعیت سلامتی مشخصی ندارند.
• کنترل میزان رفت و آمد افراد
• بهتر است که تمامی طیور موجود در فارم هم سن باشند.

تخمگذاری صحیح بلدرچین ها روی اصول و به صورت یکنواخت به عوامل زیادی بستگی دارد که می توان آن را به دو بخش عمده عوامل موثر در تخمگذاری بلدرچین قبل از دوره تولید و عوامل موثر بر تخمگذاری بلدرچین حین دوره تولید تقسیم بندی نمود .

عوامل موثر بر تخمگذاری بلدرچین قبل از شروع دوره تولید :

یک هچ ناموفق می تواند صدمات زیادی به بلدرچین های تولیدی آن وارد کند که مهم ترین علت آن می تواند از دست دادن آب باشد و همچنین در جوجه های یک روزه عدم دسترسی صحیح جوجه به آب می تواند باعث دی هیدراته شدن جوجه ها شود و این کم آبی بدن صدمات جدی به اندام های بلدرچین ها وارد خواهد کرد .

جیره غذایی :

مهم ترین عامل بر تخمگذاری بلدرچین ها استفاده از دان بلدرچین با کیفیت بالا می باشد . یک دان بلدرچین خوب تمامی موارد مورد نیاز بدن پرنده را در اختیار آن می گذارد و در اندازه ی درستی پلیت و یا مش شده است . حتما در مصرف دان بلدرچین به تاریخ مصرف آن توجه نمایید زیرا بهترین دان بلدرچین نیز در صورت فساد می تواند عامل صدمات جدی و حتی تلفات باشد .

توجه به این نکته خالی از سود نیست که بهتر است دان بلدرچین را در سه الی چهار دفعه در اختیار طیور قرار دهید . مصرف دان بلدرچین ها در هر روز حداکثر ۳۰ گرم می باشد بنابراین از قراردادن میزان اضافه تر دان بلدرچین در اختیار آن ها خودداری نمایید تا از چاقی ، بیماری پرولاپس و در نتیجه آن افت تخمگذاری بلدرچین جلوگیری شود .

آب در جیره غذایی بلدرچین :

وجود آب کافی با درجه حرارت مناسب یکی از ملزومات مهم پرورش بلدرچین است و عدم وجود آب و یا دسترسی ضعیف به آب برای بلدرچین ها می تواند باعث ایجاد وقفه در تخمگذاری بلدرچین و یا حتی تلفات سنگین در گله شود . بنابراین استفاده از یک آبخوری مناسب نوع و نژاد بلدرچین ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است .

هوای سالن و تأثیر آن بر تخمگذاری بلدرچین ها :

تهویه صحیح سالن و اکسیژن رسانی کافی باعث آن خواهد شد که بلدرچین ها کمتر با مشکلات و بیماری های تنفسی رو به رو شوند و تولیدات منظم و بهتری داشته باشید . دمای یکنواخت در تولید تخم توسط بلدرچین بسیار مهم است و استرس دمایی می تواند دلیل توقف تخمگذاری بلدرچین باشد .

تأثیر نور بر تخمگذاری بلدرچین :

نور دهی مناسب تأثیر جدی و مثبت بالایی بر روند تخمگذاری بلدرچین ها دارد به صورتی که ۱۶ الی ۱۸ ساعت نور باعث تسریع تخمگذاری بلدرچین خواهد بود .

قفس بلدرچین :

استفاده از یک قفس بلدرچین مکانیزه اصولی می تواند باعث فعالیت های بلدرچین ، جمع آوری سریع کود از زیر پای پرنده ، جمع آوری مکانیزه تخم ها ، در اختیار قرار گرفتن آب به صورت مداوم و خوراک دهی یکنواخت شود که همه این ها می تواند زمینه را برای راحتی بلدرچین و در نتیجه افزایش ضریب تخمگذاری آن باشد .

پرورش کبک و به خصوص پرورش بلدرچین نسبت به پرورش سایر طیور از بازده بسیار بیشتری برخوردار است، همچنین توجه مردم به تغذیه ی صحیح در این سال ها باعث شده گوشت و تخم کبک و بلدرچین که سرشار از پروتئین و مواد مغذی است مورد توجه قرار گیرد و به طبع تقاضا افزایش یابد.

این دو پرنده دارای مقاومت بالایی در برابر بیماری ها هستند و تلفات کمتری دارند. حال این سوال برای خیلی ها پیش می آید که بین پرورش کبک و پرورش بلدرچین کدام بهتر بوده و کدام یک دارای توجیهات اقتصادی بیشتری هستند؟

تفاوت کبک و بلدرچین

کبک و بلدرچین از دسته پرندگانی هستند که زود خود را با شرایط محیطی مختلف وفق می دهند. وزن بلدرچین حدود ۲۵۰ گرم می باشد در صورتی که کبک وزنی دو برابر آنها (۴۰۰ تا ۶۰۰ گرم در شرایط پرورشی) دارد.

طول دوره جوجه کشی کبک، ۲۴ روز و در هر قفس با ابعاد ۱ متر طول و ۶۲ سانتی متر عرض حدود ۱۵ کبک را جا داد. در صورتی که در یک قفس با همین ابعاد می توان ۳۳ بلدرچین را جای داد.

طول دوره جوجه کشی بلدرچین ها ۱۸ روز و نسبت به سایر پرندگان بازدهی و تولید مثل سریع تری دارند.

اصول کلی پرورش این دو پرنده از جمله مکان، تجهیزات، شرایط نگهداری و تغذیه تقریبا یکسان است، اما تفاوت های جزئی در پرورش آنها وجود دارد که یکی را بر دیگری پربازده تر می کند.

تفاوت های اساسی در پرورش کبک و بلدرچین

• کبک ها نسبت به بلدرچین ها ترسوتر هستند و با نزدیک شدن افراد فرار می کنند در صورتی که بلدرچین ها اینگونه نیستند. همین عامل باعث می شود که بیشتر در معرض استرس قرار بگیرند و راندمان تولید آنها کاهش پیدا کند.
• مقاومت کبک ها نسبت به بلدرچین ها در مقابل بیماری ها کمتر است و در شرایط حاد شاهد تلفات بیشتری از کبک ها خواهیم بود. کبک ها مستعد بیماری های مرغی بوده و می توانند آن را به انسان نیز انتقال بدهند.
• دوره پرورش کبک نسبت به پرورش بلدرچین بیشتر است، آنها در سن ۷ ماهگی تخمگذاری کرده و کبک های گوشتی در ۴ ماهگی کشتار می شوند، در صورتی که بلدرچین سن تخمگذاری و کشتار کمتری (۴۰ تا ۵۰ روزگی) دارد. حتی طول دوره جوجه کشی بلدرچین ها نیز از کبک کمتر است و جوجه ها زودتر متولد می شوند. در نتیجه فرایند پرورش زودتر انجام می گیرد و سرمایه سریع تر به چرخه باز می گردد.
• یافتن مکان مناسب برای پرورش کبک ها مشکل است، خصوصیت رفتاری کبک به گونه ای است که به شرایط محیطی و طبیعی نیاز دارد. آنها نیاز به نوک زدن به اشیای سخت و سنگ داشته و عادت هایی از این قبیل دارند، در صورتی که بلدرچین ها را می توان به راحتی درون یک اتاق کوچک و قفس های چند طبقه ای پرورش داد و بهترین بازده را در شرایط مطلوب از آنها داشت.
• پرورش کبک به صورت صنعتی در ایران کم است که این مساله هم می تواند یک عیب به حساب آید، همچنین پرورش کبک به دو صورت سنتی و صنعتی انجام می پذیرد. پرورش کبک به صورت سنتی محصولات بی کیفیت تری خواهد داشت و در این روش طول دوره پرورش آنها زیاد بوده و وزن جوجه ها افزایش چندانی پیدا نمی کند در صورتی که اگر پرورش آنها به صورت صنعتی انجام گیرد درآمدزایی بسیار بهتری خواهد داشت. همچنین در روش سنتی، عدم دسترسی به کشتارگاه صنعتی معضلی برای سرمایه گذار ایجاد می کند. او باید یک سالن کشتار نیز راه اندازی کند که این مساله یک هزینه اضافی برای سرمایه گذار است…
• مساله مهم قیمت بالای گوشت و تخم کبک نسبت به بلدرچین است که تقاضای آن را نسبت به بلدرچین کمتر کرده است. مصرف کنندگان آن افرادی هستند که از نظر مالی مشکلی ندارند یا توسط دکتر مصرف آن برایشان تجویز شده است. قیمت بالای کبک برای مردم به صرفه نیست در نتیجه تقاضای آن نسبت به بلدرچین کمتر است و با وجود نداشتن اتحادیه ای برای نظم دادن به فروش، بازار فروش مناسبی ندارد.

نتیجه گیری:

از موارد بالا به این نتیجه می رسیم که پرورش کبک نسبت به بلدرچین دارای ریسک بیشتری در سود آوری است در صورتی که پرورش بلدرچین با مدیریت صحیح و رعایت اصول می تواند به صورت تضمینی، بازدهی بالایی داشته باشد.